Tình yêu & Hôn nhân
GHOSTING TRONG TÌNH YÊU
Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng...
TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI
Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm,...
RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU
Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm....
VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH
Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ...
SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC
Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể...
BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ
Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường...
NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG
Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu...
BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH
Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt...
NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ
Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm...
PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH
Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân...
BẠO LỰC TÌNH DỤC TRONG CỘNG ĐỒNG LGBT+
Khi nhắc đến bạo lực tình dục, công chúng thường hình dung đến những tình huống dị nguyên – đàn ông dị tính tấn công người yếu thế, phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng trong cộng đồng LGBT+, bạo lực tình dục và thể lý lại tồn...
ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM
Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại...
VAI DIỄN XÃ HỘI DÀNH CHO NAM GIỚI
Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, nam giới thường được đặt vào một vai diễn xã hội định sẵn: trụ cột, mạnh mẽ, lý trí, thành công và không được phép yếu đuối. Vai diễn này...
HIỆU ỨNG DÂY THUN TRONG TRỊ LIỆU
Trong trị liệu sang chấn, người trị liệu thường chứng kiến hiện tượng "rubber band effect" – hiệu ứng dây thun – khi thân chủ tạm thời tiến vào trạng thái mới (an toàn hơn, kết nối hơn, điều tiết hơn), rồi sau đó bất...
NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ
Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm....
VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC
Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào...
KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC
Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những...
VÌ SAO PHỤ NỮ Ở LẠI VỚI NGƯỜI TỆ BẠC
Có nhiều người phụ nữ, dù ngoài xã hội thành công, giỏi giang, được người khác nể trọng, nhưng trong tình yêu lại trở nên nhỏ bé, nhún nhường, thậm chí cam chịu. Họ dành hết tâm sức chăm sóc cho người đàn ông chẳng...
NHỮNG ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC KHÓC
Có những đứa trẻ lớn lên trong những ngôi nhà nơi tiếng khóc là điều cấm kỵ. Chúng không được phép thể hiện sự yếu đuối, không được “làm quá”, không được rơi lệ dù trong lòng đầy giông bão. Thay vì được ôm ấp...
“ĐƠ” MÃN TÍNH
Khi im lặng không phải là bình yên, mà là tê liệt thần kinh Có những đứa trẻ dường như “ngoan ngoãn”, “ít phiền hà”, ngồi yên một mình hàng giờ liền, không đòi hỏi, không khóc, không phản kháng. Trong mắt người lớn, đó...
KHI CON GÁI KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN
Trong nhiều gia đình, đặc biệt ở những nền văn hóa coi trọng nam giới, việc con trai được ưu tiên và con gái bị xem nhẹ không chỉ là một bất công xã hội mà còn là một trải nghiệm sang chấn sâu sắc, để lại dấu...
QUYỀN LỰC CỦA KẺ XÂM HẠI NƠI CÔNG SỞ
Trong môi trường công sở – nơi lẽ ra phải là không gian của sự an toàn, chuyên nghiệp và tôn trọng lẫn nhau – các hành vi quấy rối, xâm hại và cưỡng hiếp vẫn có thể xảy ra một cách tinh vi và dai dẳng. Vấn đề không chỉ...
KHI ĐÀN ÔNG THÍCH BỊ TRỪNG PHẠT
Trong văn hóa hiện đại, người đàn ông thành đạt, quyết đoán và nắm quyền kiểm soát thường được xem là biểu tượng của bản lĩnh và nam tính. Thế nhưng, phía sau lớp vỏ cứng cỏi đó, không hiếm người lại tìm thấy sự giải...
NỮ CƯỜNG NHÂN HÓA THÀNH NÔ LỆ
Trong xã hội hiện đại, hình tượng "nữ cường nhân" – người phụ nữ độc lập, bản lĩnh, đạt được thành công vượt trội trong sự nghiệp – ngày càng phổ biến. Thế nhưng, không hiếm khi phía sau sự mạnh mẽ ấy lại là một đời...
KHI CƠ THỂ NÓI THAY
Khi cơ thể thay lời muốn nói: Mù, tê liệt và mất cảm giác do sang chấn thần kinh Không phải lúc nào tê liệt hay mất cảm giác cũng bắt nguồn từ tổn thương thực thể rõ ràng. Có những người bỗng dưng không nhìn thấy,...
SỰ SỐNG BỊ RÚT NGẮN TỪ VIỆC CHỌN NGÀY SINH
Trong nhiều nền văn hóa Á Đông, việc “chọn ngày giờ đẹp để sinh” không còn là chuyện hiếm. Không ít đứa trẻ bị can thiệp để ra đời sớm vài ngày, thậm chí vài tuần, chỉ để hợp tuổi, hợp mệnh hay tránh ngày xấu. Tuy...
NHỮNG ĐỨA TRẺ “LẶNG IM” TRONG BỤNG MẸ
Không phải mọi người mẹ lo lắng đều kết nối với con. Có những thai kỳ được giữ lại bằng mọi giá – vì yêu thương, vì hy vọng – nhưng trong suốt hành trình ấy, người mẹ sống trong sự sợ hãi đến mức không dám mở lòng với...
ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC CHÀO ĐÓN
Không phải mọi đứa trẻ sinh ra đều được chờ đợi. Có những sinh linh được hình thành trong hoang mang, sợ hãi, thậm chí bị từ chối từ những tuần đầu thai kỳ. Với một bé gái được mang thai ngoài ý muốn, khi cha mẹ từng...
RỐI LOẠN GẮN BÓ ỨC CHẾ XÃ HỘI
Có những đứa trẻ lớn lên với một kiểu tính cách tưởng như "ngoan ngoãn" – chúng không phản ứng mạnh, không đòi hỏi, dễ nghe lời người lớn, không phàn nàn khi bị tước mất quyền lợi hoặc bị người khác lấn át. Nhưng ẩn...
“ANH TRAI” LÀ NGƯỜI XÂM HẠI
Trong nhiều gia đình, “anh trai” thường được gắn với hình ảnh người bảo vệ, người đồng hành, người mà em gái có thể dựa vào. Nhưng có những căn nhà, đằng sau cánh cửa đóng kín, chính người anh ấy lại là kẻ đã...
XÂM HẠI TÌNH DỤC TRẺ EM -NHỮNG DƯ CHẤN XUYÊN THẾ HỆ
Vụ xâm hại tình dục (XHTD) bé 3 tháng tuổi khiến ai tiếp cận thông tin cũng không khỏi ngỡ ngàng, đau xót vì tình tiết vụ việc và vì nạn nhân còn là trẻ sơ sinh đỏ hỏn. Trong chuyên đề của Báo Phụ nữ TPHCM hôm nay,...
BẠN CÓ THẬT SỰ ỔN!
Người có kiểu gắn bó né tránh thường không dễ nhận ra mình đang mang những tổn thương sâu sắc. Họ giỏi tự xoay xở, quen sống độc lập, thường nói "mọi thứ vẫn ổn", và rất hiếm khi chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ từ...
“YÊU” ĐỂ THỬ
Có những người phụ nữ bước vào tình yêu không phải để yêu, mà để thử. Thử xem người kia có yêu họ thật lòng không, có đủ kiên nhẫn không, có sẵn lòng chịu đựng những lúc họ lặng im, giận dỗi hay lạnh lùng rút lui. Họ...
CHẲNG ĐAM MÊ NÀO LÀ KHÁC THƯỜNG
Trong thế giới muôn màu của cảm xúc và tính dục, có những điều không thể gói gọn trong nhãn dán truyền thống. Một trong số đó là hiện tượng những người đàn ông dị tính – vốn bị hấp dẫn với phụ nữ – lại cảm thấy rung...
XIN ĐỪNG BỎ EM
Có những người trưởng thành sống trong một thế giới nội tâm bị cuốn chặt bởi nỗi sợ bị bỏ rơi. Dù bề ngoài họ có thể năng động, yêu thương hết mình hay tận tụy trong mối quan hệ, thì sâu bên trong, họ luôn mang theo...
GẮN BÓ HỖN HỢP LO ÂU VÀ NÉ TRÁNH Ở NGƯỜI LỚN
Khi người trưởng thành vừa sợ bị bỏ rơi, vừa sợ bị gần gũi Gắn bó lo âu – né tránh, còn gọi là gắn bó hỗn hợp (disorganized attachment), là kiểu gắn bó phức tạp và mâu thuẫn nhất ở người trưởng thành. Nó thường bắt...
GẮN BÓ NÉ TRÁNH Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
Cơ chế tự bảo vệ từ sự cô lập Gắn bó né tránh (avoidant attachment) là một kiểu hình gắn bó đặc trưng bởi xu hướng tránh né sự thân mật, dựa dẫm quá mức vào bản thân, và đàn áp cảm xúc, đặc biệt khi đối diện với...
GẮN BÓ AN TOÀN Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
Cội nguồn của kết nối lành mạnh Gắn bó an toàn (secure attachment) là kiểu hình gắn bó được xem là lành mạnh và cân bằng nhất, hình thành từ những trải nghiệm sớm trong đó người chăm sóc ổn định, phản ứng nhất quán và...
NGUYÊN TẮC “5 KHÔNG” TRONG PHÒNG CHỐNG XHTD TRẺ EM
-Không cho bất cứ ai động vào vùng kín của trẻ, ngay cả cha mẹ (trừ khi con còn quá nhỏ, mẹ phải săn sóc vệ sinh cho con) -Không ép trẻ thân mật với người lớn, chẳng hạn ôm hôn, ngồi trên đùi... -Không chụp hình/ quay...
RỐI LOẠN GẮN BÓ LO ÂU
Gắn bó (attachment) là nhu cầu sinh tồn cốt lõi của con người, hình thành từ những năm đầu đời khi trẻ tương tác với người chăm sóc chính. Tuy nhiên, khi mối gắn bó này bị gián đoạn hoặc tổn thương – như trong trường...
“THIẾU HIỂU BIẾT” NUÔI DƯỠNG XÂM HẠI TÌNH DỤC TRẺ EM
Ở Việt Nam, nhiều hành vi được xem là yêu thương hay chăm sóc trẻ – như thay đồ, tắm chung, đùa giỡn vùng kín, xoa bụng, nựng má, hôn môi, dọa nạt hay để trẻ đi vệ sinh nơi công cộng – thực chất đang xâm phạm ranh giới...
KHI YÊU LÀ MUỐN LO GIỮ VÀ SỢ MẤT
Rối loạn gắn bó lo âu (anxious attachment) không phải là một tính cách yếu đuối hay yêu sai cách, mà là một chiến lược sinh tồn hình thành từ những sang chấn gắn bó đầu đời. Những người có kiểu gắn bó này thường yêu...
NGƯỜI YÊU DỰ BỊ
Không ai sinh ra đã muốn làm “người yêu dự bị”, nhưng nhiều người lại rơi vào vai trò ấy một cách vô thức, thậm chí lặp lại nó trong nhiều mối quan hệ khác nhau. Họ không chủ đích yêu người có đôi, cũng chẳng mưu cầu...
RỐI LOẠN GẮN BÓ LO ÂU
Gắn bó (attachment) là nhu cầu sinh tồn cốt lõi của con người, hình thành từ những năm đầu đời khi trẻ tương tác với người chăm sóc chính. Tuy nhiên, khi mối gắn bó này bị gián đoạn hoặc tổn thương – như trong...
RỐI LOẠN GẮN BÓ, SANG CHẤN VÀ SINH HỌC THẦN KINH
Rối loạn gắn bó, sang chấn và sinh học thần kinh: Khi hệ thần kinh học cách sống mà không cần kết nối Gắn bó là một trong những nhu cầu cơ bản và bẩm sinh của con người. Ngay từ khi mới sinh, não bộ và hệ thần kinh đã...
CƠ THỂ, NÃO BỘ VÀ SỰ GỢI NHỚ HAM MUỐN
Phản ứng tình dục là một quá trình tinh vi, không chỉ diễn ra ở cơ quan sinh dục mà là sự cộng hưởng giữa thân thể, cảm xúc, ký ức và nhận thức. Trong nhiều trường hợp, người trưởng thành – đặc biệt là những ai...
KHI TÌNH YÊU, SỰ TÔN TRỌNG KHÔNG LÀM TA HAM MUỐN
Tính dục không đơn thuần là phản ứng sinh học, mà là một cấu trúc tâm lý phức tạp được định hình bởi cảm xúc, trải nghiệm cá nhân, chuẩn mực xã hội và các tầng sâu của vô thức. Một hiện tượng thường bị hiểu lầm...
KHI CON GÁI LỚN LÊN THIẾU VẮNG CHA
Đối với nhiều cô gái, hình ảnh người cha là hình mẫu đầu tiên về sự an toàn, nâng đỡ và giới hạn. Khi sự hiện diện ấy bị thiếu vắng – do cha bỏ đi, nghiện ngập, thờ ơ, hoặc chết sớm – đứa trẻ không chỉ mất đi...
KHI ĐÀN ÔNG MÊ MASSAGE HƠN VỢ
Trong một số mối quan hệ hôn nhân, không ít người vợ đau đớn khi phát hiện chồng mình có thói quen tìm đến các dịch vụ massage "happy ending". Điều này không chỉ là sự phản bội về mặt thể xác, mà còn mang đến...
NHỮNG ĐỨA EM GÁI BỊ NGƯỢC ĐÃI TỪ ANH TRAI
Trong nhiều gia đình, đặc biệt là những gia đình Á Đông đặt nặng vai trò giới tính và thứ bậc, không ít cô gái lớn lên trong bóng tối của người anh trai – người được xem là “trụ cột tương lai” và thường được bênh vực...